Tablice ADR znakują pojazdy transportujące niebezpieczne substancje. Dla wielu osób te pomarańczowe tabliczki z różnymi numerami nie mówią nic. Tymczasem każdy kod na nich zawarty symbolizuje rodzaj niebezpieczeństwa związany z przewożonymi substancjami. Warto mieć świadomość, co oznacza każda z nich.
Czym jest umowa ADR i dlaczego ją wprowadzono?
W całej Europie, poza Wielką Brytanią, obowiązuje system kodów znakujących transport niebezpiecznych materiałów. Wprowadzono go w ramach konwencji ADR – dla transportu kołowego i RID – dla transportu koleją. Zgodnie z konwencją, środki transportu przewożące takie materiały muszą być oznaczone specjalnymi tablicami ostrzegawczym. Ich ujednolicenie ma m.in. ułatwić działania służb ratowniczych w razie wypadku z udziałem takich pojazdów.
Jak wyglądają tablice ADR?
Numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa – znaczenie cyfr
- 2 – gaz,
- 3 – materiał ciekły zapalny,
- 4 – materiał stały zapalny,
- 5 – materiał utleniający lub nadtlenek organiczny lub materiał podtrzymujący palenie,
- 6 – materiał trujący,
- 7 – materiał o działaniu promieniotwórczym,
- 8 – materiał żrący
-
9 – jako pierwsza cyfra oznacza zagrożenie dla środowiska.
Druga i trzecia cyfra określają dokładnie jaki rodzaj niebezpieczeństwa wiąże się z przewożonym towarem, jaki stopień zagrożenia on wywołuje i ewnetualnie jego dodatkowe niebezpieczne cechy:
- 0 – brak dodatkowego zagrożenia (zagrożenie jest dostatecznie scharakteryzowane pierwszą cyfrą),
- 1 – substancja wybuchowa,
- 2 – substancja wytwarza gaz,
- 3 – ciecz zapalna,
- 4 – materiał stały zapalny,
- 5 – substancja o właściwościach utleniających,
- 6 – substancja toksyczna,
- 7 – substancja promieniotwórcza,
- 8 – substancja żrąca,
- 9 – inne materiały, które stwarzają ryzyko gwałtownej reakcji.
Jeśli w numerze powtarzają się cyfry, tzn. pierwsza i druga są takie same, oznacza to nasilone niebezpieczeństwo główne. Jeśli dodatkowo pojawia się znak „X”, materiał absolutnie nie może mieć kontaktu z wodą.
Numer rozpoznawczy materiału
Cztery cyfry na dole tablicy ADR to inaczej numer rozpoznawczy ONZ. Każdej substancji przypisany jest konkretny numer, np.: aceton to numer 1090, benzyna – 1203, chlor – 1017, dwutlenek siarki – 2079.
Dodatkowe tablice graficzne
Konwencja ADR zakłada również posiadanie dodatkowych tablic w kształcie rombów z graficznym, symbolicznym oznaczeniem niebezpieczeństwa. Mają one różne kolory: pomarańczowe, czerwone, zielone, białe, żółte lub niebieskie.
Obowiązki przewoźnika ADR
Każdy przewoźnik dokonujący transportu niebezpiecznych substancji powinien dokonać ich odpowiedniej klasyfikacji. To pozwala przekonać się, czy konwencja w ogóle pozwala na przewożenie takiego ładunku, określić, jakie powinny być warunki przewozu, w tym jak należy przygotować do niego pojazd i jak go zabezpieczyć. Kolejnymi obowiązkami przewoźnika jest prowadzenie dokumentacji i przechowywanie jej w środku transportu, a następnie – oznaczenie pojazdu zgodnie ze wspomnianą wcześniej metodyką. Znajomość tablic ADR i zawartej na nich symboliki pozwala uniknąć pomyłek, które w wielu przypadkach mogą okazać się bardzo kosztowne.